Đèn thủy sinh hiện đang có 2 công nghệ chính là neon và led. Nếu là người mới, bạn có chắc đã lựa chọn đèn thủy sinh cho bể của mình đúng hay chưa?
Chọn đèn thủy sinh & Tầm quan trọng của ánh sáng
Ánh sáng là 1 trong 3 nhân tố quan trọng hình thành nên một bể thủy sinh hoàn thiện (ánh sáng, dinh dưỡng, co2) nhưng ánh sáng nào và bao nhiêu ánh sáng là đủ thì lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.
Tham khảo thêm
Việc lựa chọn đúng đèn cho bể của mình không đơn thuần chỉ giúp cây trồng có thể phát triển khỏe mạnh mà nó còn quyết định công tác chăm sóc, duy trì bể về sau có đơn giản hay không. Ví dụ điển hình nhất là ánh sáng không phù hợp sẽ cổ vũ cho rêu hại phát triển mạnh mẽ khiến việc vệ sinh bể rất vất vả và phức tạp, người chơi sẽ nhanh nản và không còn hứng thú nữa. Tệ hơn, một số người chơi sẽ nhìn nhận sai, cho rằng thủy sinh là thú chơi phức tạp, rắc rối dẫn tới không thể lan tỏa được các giá trị tốt đẹp tới cộng đồng.
Một bể thiếu sáng cây trồng sẽ èo uột, phát triển chậm dù có đầu tư bao nhiêu dinh dưỡng và CO2 đi chăng nữa. Khi thừa sáng, tức là dinh dưỡng và CO2 ở mức thấp hoặc quá ít cây trồng hay chỉ có các loại cây trồng ít sáng thì rêu hại sẽ bùng phát dữ dội, đôi khi là không thể cứu vãn, không thể kiểm soát.
Lựa chọn đèn thủy sinh cho phù hợp
Mỗi phong cách bể chúng ta sẽ có những lựa chọn đèn khác nhau, mặc dù những loại đèn tốt, đắt tiền hiện nay đều đáp ứng tốt các thể loại phong cách bể thuỷ sinh, nhưng người chơi sẽ phải bỏ ra 1 khoản tiền tương đối nhiều (ADA solar , Chihiros rgb vivid…) Nhưng khi mình biết mình thích phong cách gì nhất, thì chúng ta sẽ có định hướng rõ ràng hơn, tìm các loại đèn phù hợp luôn với phong cách đó, tránh mua đèn rồi sau lại nâng cấp, sẽ rất tốn kém.
Trước khi setup bể, chúng ta lên tìm hiểu các loại phong cách bể thủy sinh và mình định chơi sẽ theo phong cách nào. Việc lựa chọn phong cách chơi sẽ giúp dễ dàng tìm được các loại đèn sao cho phù hợp với bể của mình. Ví dụ: với 1 bể chơi theo phong cách iwagumi chủ yếu chỉ trồng cây nền. Việc lựa chọn những đèn có ánh sáng trắng như T5HO dùng bóng 10.000k, các loai đèn led trắng đều có thể đáp ứng được nhu cầu của bể. Chúng ta không cần đâu tư đèn RGB đắt tiền vẫn có thể có được 1 bể Iwagumi xanh mướt. Còn nếu chúng ta chọn phong cách Hà Lan or muốn bể của mình có các loại cây lên màu rực rỡ thì những đèn huỳnh quang hay led trắng sẽ không thể đáp được nữa, Các loại đèn RGB đang làm rất tốt việc này, nên việc hướng tới mua các loại đèn RGB phù hợp ngay từ đầu để tránh sau này các bạn lại phải nâng cấp 1 lần nữa sẽ tốn kém.
Vậy đối với người mới, chúng ta nên lựa chọn đèn thủy sinh cho bể của mình, nhưng như thế nào là đủ? Có một nguyên tắc mà hội thủy sinh đã đề cập nhiều ở các bài viết trước, đó là hãy trồng đủ hết cây trồng vào bể cùng một lượt để phòng tránh rêu hại. Nếu bạn chơi các loại cây cắt cắm chiếm hơn 50% diện tích bể thì nên sử dụng tối thiểu 4 bóng đèn neon có kích thước bằng chiều dài bể, chú ý phân bổ ánh sáng cho hợp lý, nếu ít hơn thì bạn có thể chơi 2 bóng là đủ (các yếu tố còn lại là CO2 và dinh dưỡng các bạn phải cân bằng nhé). Nếu bạn chơi các loại cây lớn chậm, nhu cầu ánh sáng ở mức vừa phải (như rêu, dương xỉ, ráy, tiêu thảo…) thì chỉ nên xài tối đa 2 bóng đèn neon có kích thước bằng chiều dài bể mà thôi.
Đó là lượng ánh sáng đủ với nhu cầu của cây trồng và có thể nó sẽ là tối đối với mắt của bạn (tùy cảm quan mỗi người), đặc biệt là khi bạn đã quen với ánh sáng mạnh mẽ của đèn led. Nếu muốn tăng ánh sáng, bạn sẽ phải cân bằng lại lượng CO2 và dinh dưỡng cũng như nhìn vào sức khỏe của cây trồng.
Phần lớn người mới thường lựa chọn sai
Khi háo hức bắt đầu với một bể thủy sinh, hiện nay rất nhiều người đã bắt đầu luôn với đèn led, có thể do được quảng cáo về “đèn nhỏ gọn sáng mạnh”, “tiết kiệm điện” hay “chi phí thấp” nhưng “vẫn đảm bảo đủ sáng”. Điều đó đúng, nhưng phải tùy hoàn cảnh, các bạn mới chơi, chưa đủ kinh nghiệm để đương đầu với những vấn đề phát sinh một cách bất ngờ và bùng phát nhanh nên hãy hạn chế phải đối mặt với nó. Đèn led, đặc biệt với những sản phẩm bình dân hoặc không có tên tuổi thường cho ra ánh sáng không được chuẩn do sử dụng các linh kiện rẻ tiền. Mắt bạn nhìn có thể thấy rất sáng nhưng nó lại chỉ có một lượng nhỏ ánh sáng đó cây trồng sẽ hấp thụ, điều này còn nguy hiểm hơn bị thừa sáng nhiều.
Giảm thời gian sáng vì ánh sáng quá mạnh. Đây cũng là một sai lầm dù bạn sử dụng loại đèn nào đi nữa, thời gian chiếu sáng và cường độ ánh sáng không có mối quan hệ như bạn nghĩ. Lấy ví dụ ánh sáng trong phòng quá khủng khiếp làm bạn bị chói mắt thì bạn bật 8 tiếng hay 1 tiếng thì vẫn cũng bị chói mắt như nhau. Nếu ánh sáng của bạn đang quá mạnh và không thể điều chỉnh thì hãy gác cao đèn lên. Nếu ánh sáng quá yếu thì nhất thiết phải thêm đèn chứ không thể tăng thời gian chiếu sáng để bù lại được.
Mua và sử dụng bóng đèn thanh lý quá cũ. Bạn mua đèn thanh lý để cắt giảm chi phí, máng đèn có lắp sẵn bóng và vẫn sáng, bạn cứ để vậy sử dụng mà không biết rằng đèn nếu đã quá cũ sẽ không thể cho ra được nguồn sáng chất lượng. Tuổi thọ bóng có thể được đánh giá một cách tương đối thông qua mức độ đen ở 2 đầu bóng, tốt nhất các bạn nên đầu tư bóng đèn mới để khởi đầu được thuận lợi hơn.
Nguồn: Vũ Aqua , BouAqua
